In haar nieuwe boek – Verlost. En nu? – bouwt Uwe Porters voort op haar persoonlijke verhaal dat in Verlos Ons zoveel bijval kende. De zoektocht van een mama of, zoals de ondertitel luidt, de groeipijnen van een moeder, is een onderwerp waar een grote honger naar bestaat. De pieken en dalen van het jonge moederschap, het jezelf moeten heruitvinden zonder handleiding, de shock en eenzaamheid van dat proces. En tegelijk de rijkdom van wat het toevoegt aan je leven. Uwe beschrijft haar kindjes als een klimaatverstoring die ze heel erg nodig had. Net als zijn voorganger leest Verlost. En nu? zeer vlot. Het is alsof je het relaas van een vriendin leest, heel toegankelijk en tegelijk doorspekt met nuggets of poetry.
Dit boek is in de eerste plaats een persoonlijk verhaal, en tegelijk zit er veel universaliteit in. Ook als jouw ervaring niet helemaal dezelfde is als die van Uwe zal elke mama er toch veel in herkennen. En laat net dat de kracht zijn van persoonlijke verhalen. Ze halen ons uit onze eenzame bubbel, ze herinneren ons eraan dat we niet alleen zijn en dat het moeilijk màg zijn. Ze geven ook hoop. Uit die zoektocht komt een nieuwe ik tevoorschijn, misschien met nieuwe littekens maar zeker ook met nieuwe sterktes. Er ligt schoonheid in het groeien, al is dat niet op elk moment even zichtbaar. Persoonlijk heb ik dit soort boeken nodig, ze geven me houvast door de rauwe aspecten te normaliseren, het mooie én het lelijke, en door te tonen dat je ook als moeder je eigen authentieke zelf kunt vinden door te blijven voelen, te blijven verbinden. Als we dit soort verhalen meer zouden delen zouden jonge mama’s misschien beter voorbereid aan de reis beginnen. Uwe stelt de vraag: “als de verwachtingen al anders starten, zouden we misschien nooit hoeven te rouwen?” Het zou ons allicht toelaten milder te zijn tegenover onszelf.
Wat kan je verwachten van Verlost. En nu? Een diepe inkijk in Uwes postpartum ervaring en depressie, bij haar eerste en tweede kind, met heldere wetenschappelijke definities van postpartum depressie en postpartum angststoornis en een broodnodig overzicht van de beschikbare hulpbronnen. Aan het einde van het boek vind je ook tips, zowel voor jonge mama’s als hun partners. Hoewel er geen handleiding bestaat voor hoe je moeder wordt, en niemand het voor jou kan doen, is dit een nuttig handvat voor de preventie van erger psychologisch kwaad. Verder zijn er, in het verlengde van Verlos ons, ook verhalen uit Uwes praktijk als vroedvrouw. Ze beschrijft de kraamtijd van enkele mama’s, wat een beetje hetzelfde geruststellende effect heeft als het lezen van positieve geboorteverhalen. Ook het stukje waarin haar partner in zijn eigen woorden zijn ervaring van en tips rond de kraamtijd deelt vond ik waardevol.
Maar Verlost. En nu? kijkt natuurlijk verder dan enkel de kraamtijd. De inkijk in Uwes relatie en hoe die nog steeds transformerend is sinds ze mama en papa zijn geworden is heel persoonlijk, maar toch ook weer herkenbaar, in de onzekerheid, het schuldgevoel en de twijfel die verandering met zich meebrengt: "we gaan elkaar opnieuw moeten vinden, ontdekken". Op een andere manier is dit evenzeer het geval voor vriendschappen, die hertekend worden wanneer er kindjes komen, en voor de relatie met je eigen ouders. Mama worden kan oude wonden openhalen, oude patronen activeren. Uwe schrijft: “het was pas toen ik zelf moeder werd, dat ik voelde hoe hard ik (…) ook gewoon weer een dochter van mijn mama [wilde] zijn.”
Tenslotte is dit boek niet enkel een persoonlijk relaas, het is ook een pleidooi voor een betere ondersteuning van jonge mama’s. Iedereen die worstelt met het moederschap, met postpartum depressie als extreme uiterste, zou zoveel gebaat zijn bij minder maatschappelijke druk om direct ‘terug’ te veren, weer aan het werk te gaan, hun oude leven voort te zetten met de toegevoegde baby bijna als voetnoot. Er is geen weg terug, schrijft Uwe. Je leven als moeder is fundamenteel anders dan je leven van daarvoor, en de schamele moederschapsrust in ons land, en het algemene gebrek aan begrip voor wat een baby nu echt van je vraagt, zijn echt niet voldoende om die transformatie terdege aan te kunnen gaan. Dus ja, net als Verlos ons kan ik Verlost. En nu? alleen maar aanraden aan jonge ouders en iedereen in hun omgeving.
Commentaires