Voor vaderdag kreeg mijn lief dit jaar een leuk knutsel van Maite verkleed als superheld die boven de stad uitvliegt. Het bijhorende versje ging als volgt: ‘Wie is mijn superman die alles kan? Het is papa, mijn allerbeste vriend […]’ Awww.
Hoewel het onze dochter was die de cape droeg deed het me denken aan hoe je als kind je ouders een bijna bovenmenselijke status toekent. Alsof ze alles weten en nooit fouten maken. Echte superhelden. Ik vraag me af of mijn kinderen ook zo over mij denken, ongetwijfeld wel. Op een dag prikken ze daar doorheen en val ik van dat ongevraagde voetstuk af. De teleurstelling! Wanneer je beseft dat je ouders ook maar gewoon mensen zijn. Dat àlle mensen in autoriteitsposities ook maar gewoon mensen zijn, en dat er op fouten maken geen leeftijd staat.
Zelf heb ik sinds de dag dat ik mama werd, sinds ik voor het eerst besefte dat ik zwanger was misschien al, het gevoel dat ik maar wat doe. Soms is daarover nagedacht, soms is het een beetje op de wilde boef. Ik zeg het mijn kinderen weleens. Mama weet het ook niet altijd. Of ja, jij had gelijk, mama was fout. Want wat een zware verantwoordelijkheid, om nooit fouten te mogen maken. Toch ligt er op ouders een druk, om een mens uit één stuk te zijn. Om vooral geen kwetsbaarheid te tonen. Alsof je zo je autoriteit zou verliezen. Maar kinderen zijn geen puppy’s. Je kan best al eens twijfelen en toch een geloofwaardige leidersfiguur voor ze zijn (en dat bedoel ik meer in de zin van coach dan van baas).
Geen one size fits all
Soms weet ik het écht niet. Als de baby niet kan slapen, bijvoorbeeld. Of wanneer mijn vijfjarige niet uit haar funk geraakt en me blijft schoppen ook al heb ik heel duidelijk gezegd dat ik dat níet leuk vind. Er zijn zoveel tips en adviezen die circuleren, zoveel opvoedingsboeken en -cursussen. En het is fijn om wat achter de hand te hebben. Om te kunnen relativeren bij bepaald gedrag (want het is altijd normaal), en om technieken te kennen die je kan uitproberen. Maar er bestaat geen one size fits all. Kinderen vereisen maatwerk. En soms betekent dat dat je in het moment even in neutraal moet schakelen. Ga terug naar start (u ontvangt geen geld).
Even loslaten hoe je denkt dat het moet zijn, of hoe je verwacht dat het zal gaan omdat het voordien altijd zo ging. Om de zoveel tijd serveren je kinderen je een onverwachte boogbal. Er valt er een niet meer in slaap aan de borst. Er luistert er een niet naar een harde nee. Het enige wat met zekerheid werd opgegeten blijft nu liggen. Wat voorheen wel lukte lukt niet meer. Het is opnieuw zoeken. Er is frustratie: doe nu toch eens gewoon. Doe wat ik zeg! Maar daarmee kom je op zo’n moment nergens.
Het enige wat je hebt om je door deze woelige watertjes te loodsen is je intuïtie. En die voelt bij momenten behoorlijk roestig. Soms helpt het om gewoon al aan jezelf toe te geven dat je het niet meer weet. Dat je je even hulpeloos voelt, als een bal in de lucht net voor die weer naar beneden valt. Een moment van gewichtloosheid. Een beetje kriebelig. Een beetje leeg. Richtingloos. Maar net in die neutrale versnelling valt je vaak iets te binnen. Misschien simpelweg door een pauze te nemen. Door je open te stellen voor inspiratie. Je probeert iets nieuws en hop, de reis gaat voort.
Handen in de lucht
Het moeilijkste vind ik het loslaten van alle verwachtingen, en daarmee alle controle. Voorbereid zijn op elk scenario. Soms wil ik gewoon vooruitspoelen, naar zekerheid, of naar het moment dat alles uitdraait zoals ik dat wil. Maar vaak is op zo’n moment het meest daadkrachtige even niets doen. Het meest efficiënte. Dit is de cursus waarvan ik niet wist dat ik hem nodig had/heb. Want de kindjes leven misschien in de veronderstelling dat ík alles weet, maar even vaak ben ik het die leert van hen.
Even de handen in de lucht gooien, toegeven dat je niet weet. Het is niet iets dat we vaak doen. Meestal ligt de nadruk op doen, doen, doen. We leven nu eenmaal in een controlemaatschappij. Voor we de deur uitgaan checken we de weerapp. Als we ziek zijn gaan we er vanuit dat een dokter ons zal genezen. Overgave, en bijgevolg vertrouwen, is er steeds minder.
Slaapschema’s
Er zijn mensen die zweren bij slaapschema’s en strakke dagritmes, alsof je kinderen op die manier kunt controleren. Maar, een basis aan structuur daargelaten, in mijn ervaring is het tegenovergestelde waar. Zijn kindjes in essentie onvoorspelbaar. En daarin lijkt een nieuwsgierige houding me beter dan een controlerende.
Het is als kwikzilver dat beter blijft liggen als je je vingers openhoudt dan wanneer je je hand dichtknijpt. Alles begint te kabbelen vanaf dat je het wat meer loslaat. Een eigen leven laat leiden. Want laat dat nu net zijn wat je kinderen proberen te doen, hun eigen leven steeds meer in eigen handen nemen. En daarvoor moet je als ouder schakelen tussen begeleiden en vertrouwen, leiden en loslaten. Een evenwicht dat je telkens opnieuw moet kalibreren.
Ook al wilt dat zeggen dat de regels af en toe veranderen. Dat trial-and-error een levenswijze wordt. En dat je het heel vaak even niet meer weet.
(Omslagfoto: Levan Badzgaradze)
Comments